รีวิวยาคุม Venuz one
วีนัส วัน (Venuz one) เป็นยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ด ผลิตโดยบริษัท มิลลิเมด บีเอฟเอส จำกัด และจัดจำหน่ายโดยบริษัท นีโอก้า เฮลธ์แคร์ จำกัด ราคาแผงละประมาณ 40 – 50 บาท
ในแผงของ วีนัส วัน จะมียาเม็ดตอกอัด รูปกลม แบน สีขาว ผิวเรียบทั้งสองด้าน จำนวน 1 เม็ด ซึ่งมีตัวยาฮอร์โมนโปรเจสตินชื่อว่าเลโวนอร์เจสเทรล (Levonorgestrel; LNG) 1.5 มิลลิกรัม

คำว่า วัน (ONE) ในชื่อการค้า เป็นการเน้นจุดเด่นของ วีนัส วัน (Venuz one)
ว่ารับประทานเพียงเม็ดเดียวและครั้งเดียวเท่านั้น (ONE tablet ONE step) จึงใช้ง่ายและสะดวกขึ้น เมื่อเทียบกับยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาเลโวนอร์เจสเทรลแบบดั้งเดิมที่ต้องแบ่งรับประทานเป็น 2 ครั้ง

วีนัส วัน จัดอยู่ในกลุ่มของยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนโปรเจสติน (Progestin only emergency contraceptive pill; Progestin only ECP) ซึ่งอาจเรียกตามตัวยาสำคัญว่า ยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาเลโวนอร์เจสเทรล (Levonorgestrel emergency contraceptive pill; LNG ECP)
การใส่ห่วงอนามัยทองแดง นอกจากจะใช้เพื่อคุมกำเนิดปกติแล้ว ยังถือเป็นวิธีคุมกำเนิดฉุกเฉินที่มีประสิทธิภาพสูงกว่ายาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉินทุกชนิดค่ะ
เมื่อเปรียบเทียบเฉพาะการคุมฉุกเฉินแบบรับประทาน ยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาเลโวนอร์เจสเทรลมีประสิทธิภาพด้อยกว่ายาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยายูลิพริสทอล อะซีเตท แต่มีประสิทธิภาพสูงกว่าและมีผลข้างเคียงต่ำกว่ายาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนรวม

โดยผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยจากยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาเลโวนอร์เจสเทรล ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน วิงเวียน ปวดศีรษะ ปวดเกร็งท้องน้อย คัดตึงเต้านม อ่อนเพลีย และเลือดออกกะปริบกะปรอย ซึ่งอาจเกิดขึ้นภายใน 7 วันหลังรับประทาน แต่ถ้าไม่มีก็ไม่ต้องกังวล เพราะไม่ใช่สิ่งที่บ่งชี้ว่าจะป้องกันได้ผลหรือไม่
ถ้าไม่มีการตั้งครรภ์ ประจำเดือนของผู้ใช้ยาคุมฉุกเฉินส่วนใหญ่จะมาตรงเวลาตามรอบปกติเดิม หรืออาจคลาดเคลื่อน (เร็วหรือช้ากว่าที่คาดไว้ก็ได้) เพียงไม่กี่วัน
มีความกังวลว่าการใช้ยาคุมฉุกเฉิน ซึ่งปริมาณฮอร์โมนสูงกว่ายาคุมปกติหลายเท่า อาจทำให้เกิดอันตรายที่รุนแรงหรือถาวรตามมา แต่องค์การอนามัยโลกได้แก้ไขความเข้าใจผิดดังกล่าว นั่นคือ อ้างอิงจาก Family Planning: A Global Handbook for Providers Updated 4th edition, 2022. มีคำแนะนำว่ายาคุมฉุกเฉิน
- สามารถใช้ได้กับสตรีทุกวัย รวมทั้งในวัยรุ่น
- ออกฤทธิ์ยับยั้งหรือเลื่อนเวลาการตกไข่ ไม่มีผลต่อการฝังตัวของตัวอ่อน และไม่ทำให้แท้ง
- ไม่ทำให้เกิดภาวะผิดปกติแต่กำเนิดในทารก หากตั้งครรภ์
- แม้จะมีการใช้ไปแล้วในรอบเดือนเดียวกัน แต่หากจำเป็นก็ใช้ซ้ำอีกได้
- ไม่ส่งเสริมให้มีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ
- ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ และไม่ทำให้มีลูกยากในอนาคต
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีความปลอดภัย ใช้ง่าย หาซื้อได้สะดวก และมีราคาไม่แพง แต่ก็มีประสิทธิภาพต่ำกว่าวิธีคุมกำเนิดมาตรฐาน จึงไม่ควรใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกตินะคะ
ยาคุมฉุกเฉิน Venuz one กินยังไง
เมื่อใช้วิธีคุมกำเนิดปกติผิดพลาด ไม่ถูกต้อง หรือมีเหตุฉุกเฉิน เช่น ถูกข่มขืน ถุงยางอนามัยรั่วแตก ห่วงอนามัยหลุด ลืมฉีดหรือลืมรับประทานยาคุม เป็นต้น ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินให้เร็วที่สุดที่ทำได้
โดยในเอกสารกำกับยาของ วีนัส วัน ระบุให้รับประทาน 1 เม็ดภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ค่ะ
อย่างไรก็ตาม ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค สหรัฐอเมริกา (Centers for Disease Control and Prevention; CDC), สมาคมกุมารแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา (American Academy of Pediatrics; AAP) และ องค์การอนามัยโลก (World Health Organization; WHO) แนะนำว่า ในกรณีที่จำเป็น แม้จะเกิน 72 ชั่วโมงไปแล้ว ก็ยังสามารถใช้ได้ถ้ายังไม่เกิน 120 ชั่วโมง เพราะแม้ว่าประสิทธิภาพจะด้อยกว่าการใช้ภายใน 72 ชั่วโมงแรก แต่ก็ดีกว่าไม่มีการป้องกันใด ๆ เลย

หากอาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทาน วีนัส วัน ยาคุมอาจยังดูดซึมไม่สมบูรณ์ และไม่เพียงพอต่อการป้องกันการตั้งครรภ์ จึงควรรับประทานซ้ำอีกครั้งนะคะ
ยาคุมที่ใช้แทน Venuz one ได้
ยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ดที่มีตัวยาเหมือนกับ วีนัส วัน ได้แก่ เมเปิ้ล ฟอร์ท (Maple forte), แทนซี วัน (Tansy one), มาดอนน่า วัน (Madonna one), รีโวค-1.5 (Revoke-1.5) และ โพสต์วันฟอร์ต (Post 1 forte)

ส่วนยาคุมฉุกเฉินแบบ 2 เม็ด ที่มีตัวยาเลโวนอร์เจสเทรลรวมทั้งแผงเท่ากับ วีนัส วัน ซึ่งสามารถนำมาใช้แทนได้เช่นกัน ได้แก่ โพสตินอร์ (Postinor), มาดอนน่า (Madonna), แมรี่ พิงค์ (Mary pink), แอปคาร์ นอร์แพ็ก (ABCA Norpak), เลดี้นอร์ (Ladynore) และ แจนนี่ (Janny)