โกวานา (Govana)

โกวานา

                โกวานา (Govana) และ โกวานาอีดี (GovanaED) ผลิตโดยห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล โรงงานเภสัชกรรมพอนด์เคมีคอล ประเทศไทย (POND’S Chemical Thailand R.O.P.) และจัดจำหน่ายโดยบริษัท มาซา แลบ จำกัด (MASA Lab Co.,Ltd.) ราคาประมาณ 90 – 120 บาท ทั้งคู่เป็นยาคุมสูตรเดียวกัน โดยโกวานาเป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด เมื่อใช้หมดแล้วจะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่

                ในแผงยาคุมโกวานา จะมีเม็ดยาเคลือบน้ำตาล (Sugar coated tablet) สีขาว จำนวน 21 เม็ด

ในแผงของโกวานา จะมีเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด ไม่มีเม็ดยาหลอก

                โดยแต่ละเม็ดจะมีตัวยาเหมือนกัน นั่นคือ มีฮอร์โมนเอสโตรเจนชื่อว่าเอทธินิลเอสตราไดออล (Ethinylestradiol) 0.03 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสตินชื่อว่าเจสโตดีน (Gestodene) 0.075 มิลลิกรัม

                โกวานาเป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) อาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากเอทธินิลเอสตราไดออลได้บ้าง แต่ก็น้อยกว่ายาคุมฮอร์โมนสูง

                ปัญหาเรื่องสิว หน้ามัน หรือขนดก ก็พบได้น้อย  เพราะแม้ว่าฤทธิ์แอนโดรเจนของเจสโตดีนจะสูงกว่าโปรเจสตินรุ่นที่ 3 ตัวอื่น แต่ก็มีการใช้ในขนาดที่ต่ำมาก

                และแม้จะมีผลต้านการบวมน้ำในสัตว์ทดลอง แต่ในมนุษย์กลับพบผลดังกล่าวน้อยมากหรือไม่พบเลย โกวานาจึงไม่ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มยาคุมที่มีผลต้านการบวมน้ำนะคะ

                การรับประทานยาคุมกำเนิดอาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือด โดยพบในกลุ่มผู้ใช้ยาคุมสูตรที่มีเอทธินิลเอสตราไดออลรวมกับเจสโตดีน 9 – 12 ราย ต่อผู้ใช้ 10,000 คนต่อปี และอาจเพิ่มขึ้นมากหากนำมาใช้อย่างไม่เหมาะสม หรือมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ร่วมด้วย

                จึงควรปรึกษาสูตินรีแพทย์ก่อนใช้ยาคุมโกวานา โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือด รวมถึงการเกิดมะเร็งบางชนิดที่สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศ หรือการเสียชีวิตด้วยโรคหลอดเลือดสมอง/โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด

                ยาคุมแบบ 21 เม็ดที่มีตัวยาเหมือนกับโกวานา ได้แก่ คาเมลล่า (Camella)

                ส่วนยาคุมแบบ 28 เม็ดที่มีตัวยาเหมือนกับโกวานา แต่ต่างกันที่วิธีการใช้ ได้แก่ โกวานาอีดี (GovanaED) และ คาเมลล่า28 (Camella28)

                เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีการตั้งครรภ์อยู่ แนะนำให้เริ่มยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน

                และเมื่อเริ่มรับประทานในช่วงเวลาดังกล่าว จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ทันที เพราะยาคุมสามารถยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นได้เลย

                หรือถ้ามั่นใจว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ จะเริ่มยาคุมแผงแรกโดยไม่รอให้ประจำเดือนมาก่อนก็ได้ค่ะ

                แต่ยาคุมอาจยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นไม่ทัน จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันร่วมด้วย จนกว่าจะใช้โกวานาติดต่อกันครบ 7 วันก่อน

                เวลาก่อนนอน มักจะถูกแนะนำให้เป็นเวลารับประทานยาคุมรายเดือน เพื่อลดความเสี่ยงที่จะลืมใช้ และลดอาการคลื่นไส้/อาเจียนที่อาจเกิดขึ้น

                และควรรับประทานให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันการตั้งครรภ์

                แม้ว่ายาคุมทุกเม็ดในแผงของโกวานาจะมีตัวยาเหมือนกัน จึงให้ผลที่ไม่แตกต่าง ไม่ว่าจะใช้เม็ดใดก่อนหรือหลัง และไม่ว่าจะใช้เรียงตามลำดับหรือใช้ย้อนศร

                แต่แนะนำให้รับประทานเรียงตามลำดับ เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน และป้องกันการรับประทานผิดพลาด

                โดยในแผงของโกวานาจะระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้

การใช้ยาคุมโกวานาเรียงตามตัวย่อของวันในสัปดาห์

                เริ่มต้นด้วยการเลือกเม็ดยาที่ระบุตัวย่อตรงกับวันที่ต้องการใช้ เช่น ถ้าวันที่จะรับประทานยาคุมเม็ดแรกตรงกับวันอังคาร ก็ให้เลือกเม็ดยาในตำแหน่ง “อ.” มาใช้นะคะ

                แล้วใช้ต่อวันละเม็ด วนตามลำดับนั้นไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะหมดแผง จากนั้นก็ให้เว้นว่างเป็นช่วงปลอดฮอร์โมน 7 วัน ก่อนจะต่อยาคุมแผงใหม่

                โดยทั่วไป ประจำเดือนของผู้ใช้มักจะมาประมาณวันที่ 3 หรือ 4 ของการเว้นว่าง หรืออาจคลาดเคลื่อนจากนั้นเล็กน้อย

                เมื่อลืมรับประทานยาคุมโกวานา ไม่ว่าจะลืมแค่วันเดียว หรือลืมต่อเนื่องกันหลายวัน ในวันที่นึกได้ก็ให้รับประทานเม็ดที่ลืม 1 เม็ดทันที แล้วรอรับประทานยาคุมตามเวลาปกติอีก 1 เม็ด

                หรือถ้านึกได้เมื่อถึงเวลารับประทานยาคุมประจำวัน ก็ให้รับประทานเม็ดที่ลืม 1 เม็ด พร้อมกับเม็ดยาที่ต้องใช้ประจำวัน รวมกันเป็น 2 เม็ด

                จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ดตามปกติ

                อ้างอิงแนวทางขององค์การอนามัยโลก (Selected practice recommendations for contraceptive use – 3rd edition; 2016) ในกรณีที่ลืมรับประทานยาคุมที่มีปริมาณเอทธินิลเอสตราไดออล 0.030 – 0.035 มิลลิกรัม

                หากเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ถูกต้องและมีผลคุมกำเนิดแล้ว ถ้าลืมรับประทานโกวานาไม่ถึง 72 ชั่วโมง (นับจากเวลาที่ควรต้องใช้ ไปหาเวลาที่ได้รับประทานจริง) ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติโดยไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีป้องกันอื่น ๆ เพิ่มเติม

                แต่ถ้าลืมรับประทานติดต่อกันตั้งแต่ 72 ชั่วโมงขึ้นไป จะถือว่าไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องแล้ว จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ไปก่อน หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันร่วมด้วย จนกว่าจะได้รับประทานโกวานาติดต่อกันครบ 7 วันอีกครั้ง

                ถ้าลืมในช่วงแรก ๆ ของแผง โดยยังใช้ยาคุมแผงนั้นไม่ครบ 7 วัน และมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย หากยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินทันทีเพื่อเป็นวิธีป้องกันสำรอง

                หรือถ้าลืมในช่วงท้าย ๆ ของแผง โดยเหลือยาคุมในแผงให้ใช้ต่อไม่ถึง 7 วัน หรือมีประจำเดือนมาแล้ว เมื่อรับประทานยาคุมแผงเดิมหมด ก็ให้ต่อแผงใหม่โดยไม่ต้องเว้นว่าง 7 วันก่อน

                การลืมรับประทานยาคุมติดต่อกันหลายวัน โดยเฉพาะถ้าลืมในช่วงท้าย ๆ ของแผง อาจทำให้ประจำเดือนมาเร็วกว่าที่คาดไว้

                หรือถ้าประจำเดือนไม่ได้มาก่อนกำหนด การต่อยาคุมแผงใหม่โดยไม่เว้นว่าง 7 วันก่อน ก็อาจทำให้ประจำเดือนถูกเลื่อนออกไป โดยจะมาในช่วงที่ต้องเว้นว่าง 7 วันครั้งต่อไปนั่นเอง