ยาคุมรายเดือน ยี่ห้อ เฮอร์ซ (Herz) ผลิตโดยบริษัทไบโอแลป จำกัด (Biolab co.ltd) และจัดจำหน่ายโดยบริษัทไบโอฟาร์ม เคมิคัลส์ จำกัด (Biopharm chemicals co.ltd) ราคาประมาณ 290 – 330 บาท มีจุดเด่นในเรื่องของการลดสิว, ต้านการบวมน้ำ และรักษากลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน
…
ในแผงยาคุมเฮอร์ซจะมีเม็ดยาเคลือบฟิล์ม (Film-coated tablet) รวม 28 เม็ด โดยแบ่งเป็นเม็ดยาฮอร์โมนที่มีสีชมพูจำนวน 24 เม็ด ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจนชื่อว่าเอทธินิลเอสตราไดออล (Ethinylestradiol) 0.02 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสตินชื่อว่าดรอสไพรีโนน (Drospirenone) 3 มิลลิกรัม
ส่วนเม็ดยาสีขาวอีก 4 เม็ดก็คือเม็ดยาหลอก ซึ่งไม่ได้มีตัวยาสำคัญใด ๆ
…
เฮอร์ซเป็นยาคุมที่มีปริมาณเอทธินิลเอสตราไดออลต่ำมาก (Ultra low dose pills) อาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ และการเกิดฝ้า ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน จึงพบได้น้อย
และโปรเจสตินที่ใช้อย่างดรอสไพรีโนน ก็ยังมีผลต้านสิวและต้านการบวมน้ำอีกด้วย
เนื่องจากมีเม็ดยาหลอกเพียงแค่ 4 เม็ด เฮอร์ซจึงมีช่วงปลอดฮอร์โมนสั้น ทำให้ระดับฮอร์โมนของผู้ใช้ไม่แปรปรวนมาก ช่วยลดกลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual syndrome; PMS) เช่น อารมณ์แปรปรวน, หงุดหงิด, ซึมเศร้า, เครียด, ปวดศีรษะ, ปวดประจำเดือน หรือเจ็บคัดตึงเต้านม
…
แต่การใช้ยาคุมกำเนิดก็อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงได้ โดยพบการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดจากการใช้ยาคุมสูตรที่มีเอทธินิลเอสตราไดออลรวมกับดรอสไพรีโนน 9 – 12 ราย ต่อผู้ใช้ 10,000 คนต่อปี และอาจเพิ่มสูงขึ้นอีกหลายเท่าหากนำมาใช้อย่างไม่เหมาะสม หรือผู้ใช้มีความเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดร่วมด้วย
เพื่อลดความเสี่ยงดังกล่าว รวมถึงการเกิดมะเร็งบางชนิดที่สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศ หรือการเสียชีวิตด้วยโรคหลอดเลือดสมอง/โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด จึงควรปรึกษาสูตินรีแพทย์ก่อนใช้นะคะ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือรับประทานยา/สมุนไพรใด ๆ อยู่
…
ในกรณีที่หาซื้อเฮอร์ซไม่ได้ สามารถใช้ ยาส (Yaz) หรือ ซินโฟเนีย (Synfonia) ซึ่งเป็นยาคุมสูตรเดียวกันแทนได้
…
การใช้ยาคุมแผงแรก แนะนำให้เริ่มรับประทานภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน เพื่อให้มั่นใจว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ และยาคุมที่เริ่มใช้ในช่วงเวลานี้จะสามารถยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นได้เลย จึงถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทาน
อย่างไรก็ตาม หากไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ ก็สามารถเริ่มใช้ยาคุมแผงแรกได้ แม้ว่าประจำเดือนจะยังไม่มาค่ะ แต่จะไม่มีผลคุมกำเนิดในทันที ดังนั้น หากไม่มีผลป้องกันจากวิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ อยู่ ก็ควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย จนกว่าจะรับประทานเฮอร์ซติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ
…
ควรรับประทานยาคุมรายเดือนในเวลาก่อนนอนตอนกลางคืน เพื่อป้องกันการลืมรับประทานยา และช่วยลดอาการคลื่นไส้/อาเจียนที่อาจเกิดขึ้น โดยเฉพาะในช่วงแรก ๆ ซึ่งผู้ใช้ยังไม่ชินกับผลข้างเคียงดังกล่าว
แต่หากไม่สะดวกที่จะใช้ในเวลานั้น ก็สามารถเลือกรับประทานในเวลาอื่น ๆ ได้เช่นกัน
ไม่ว่าจะเลือกเวลาใดเป็นเวลารับประทานยาคุมประจำวัน ก็ควรใช้ให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ เพราะหากรับประทานไม่ตรงเวลาหรือลืมรับประทานยา อาจพบเลือดออกกะปริบกะปรอยได้ง่าย หรืออาจกระทบกับประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ด้วย
…
ยาคุมเฮอร์ซจะระบุตัวเลข 1 – 28 ไว้ในแผง โดยให้เริ่มรับประทานจากหมายเลข 1 แล้วใช้ต่อวันละเม็ดตามลำดับไปจนถึงหมายเลข 28
ซึ่งประจำเดือนของผู้ใช้มักจะมาประมาณเม็ดที่ 27 หรือ 28 ของแผงค่ะ
เมื่อหมดแผงเดิมแล้วก็ให้เริ่มแผงใหม่ในวันถัดมาได้เลย ไม่ต้องรอให้ประจำเดือนหายดีก่อน
…
หากลืมรับประทานเม็ดยาสีขาว ซึ่งเป็นเม็ดยาหลอกของเฮอร์ซ ให้แกะเม็ดที่ลืมทิ้งไป แล้วใช้เม็ดที่เหลือตามปกติ สามารถต่อยาคุมแผงใหม่ได้ตามกำหนด โดยไม่มีผลกระทบกับประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ จึงไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ร่วมด้วย
…
แต่ในกรณีที่ลืมรับประทานเม็ดยาสีชมพู ซึ่งเป็นเม็ดยาฮอร์โมนของเฮอร์ซ ให้รับประทานเม็ดที่ลืมทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด แล้วรอรับประทานยาคุมในเวลาที่เคยใช้ประจำอีก 1 เม็ด (หรือถ้าถึงเวลารับประทานยาคุมประจำวันแล้ว ก็ให้รับประทานทั้ง 2 เม็ดนั้นพร้อมกันได้เลย) จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ดเหมือนเดิม
ไม่ว่าจะลืมแค่วันเดียว หรือลืมต่อเนื่องกันหลายวัน ในวันที่นึกขึ้นได้ก็จะรับประทานเพิ่มแค่ 1 เม็ดเพื่อทดแทนยาคุมที่ลืมใช้ ส่วนวันต่อ ๆ ไปก็ให้รับประทานยาคุมวันละเม็ดตามปกติ
…
หากเริ่มใช้ยาคุมแผงดังกล่าวถูกต้องและมีผลคุมกำเนิดขึ้นแล้ว ถ้าลืมเม็ดยาสีชมพูไม่ถึง 48 ชั่วโมง (นับจากเวลาที่ควรต้องใช้ ไปหาเวลาที่ได้รับประทานจริง) ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องนะคะ
…
แต่ถ้าลืมรับประทานเม็ดยาสีชมพูตั้งแต่ 48 ชั่วโมงขึ้นไป ก็ถือว่าไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง จึงต้องงดมีเพศสัมพันธ์ไปก่อน หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันร่วมด้วย จนกว่าจะรับประทานเม็ดยาสีชมพูติดต่อกันครบ 7 วันอีกครั้ง
หากปัญหาดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงสัปดาห์แรกของแผง และมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินทันทีที่ทำได้ ภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์
แต่ถ้าเกิดขึ้นในช่วงท้าย ๆ ของแผง โดยเหลือเม็ดยาสีชมพูให้ใช้ต่อไม่ถึง 7 วัน หรือถ้ามีประจำเดือนมาแล้ว ก็ควรต่อแผงใหม่ไปเลยหลังจากที่ใช้เม็ดยาสีชมพูหมด โดยไม่ต้องรับประทานเม็ดยาสีขาวในแผงเดิม
การลืมรับประทานเม็ดยาสีชมพูติดต่อกันหลายวัน โดยเฉพาะในช่วงท้าย ๆ ของแผง อาจทำให้ประจำเดือนมาก่อนกำหนด หรือในทางกลับกัน การต่อแผงใหม่โดยข้ามเม็ดยาสีขาวก็อาจทำให้ไม่มีประจำเดือนมาในรอบนี้ค่ะ