มาร์วีลอน (Marvelon)

มาร์วีลอน ออร์กานอน

                มาร์วีลอน (Marvelon) และ มาร์วีลอน28 (Marvelon28) เป็นยาคุมสูตรเดียวกัน นำเข้าโดยบริษัทออร์กานอน ประเทศไทย จำกัด (Organon Thailand Ltd.) ราคาประมาณ 110 – 135 บาท โดยมาร์วีลอนเป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด เมื่อใช้หมดแล้วจะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่

                ในแผงยาคุมมาร์วีลอน จะมีเม็ดยาตอกอัด (Compressed tablet) สีขาว จำนวน 21 เม็ด ซึ่งทั้งหมดก็คือเม็ดยาฮอร์โมน

ในแผงของมาร์วีลอน จะมีเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด ไม่มีเม็ดยาหลอก

                แต่ละเม็ดจะมีตัวยาเหมือนกัน นั่นคือ มีฮอร์โมนเอสโตรเจนชื่อว่าเอทธินิลเอสตราไดออล (Ethinylestradiol) 0.03 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสตินชื่อว่าดีโซเจสตริล (Desogestrel) 0.15 มิลลิกรัม

                มาร์วีลอนเป็นยาคุมที่มีปริมาณเอทธินิลเอสตราไดออลต่ำ (Low dose pills) อาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากเอทธินิลเอสตราไดออลได้บ้าง แต่ก็น้อยกว่ายาคุมฮอร์โมนสูง

                ผลข้างเคียงเรื่องสิว หน้ามัน หรือขนดก ก็พบได้น้อย เพราะฤทธิ์แอนโดรเจนของดีโซเจสตริลลดลงจากโปรเจสตินรุ่นก่อน

                แต่ยาคุมสูตรที่มีเอทธินิลเอสตราไดออลรวมกับดีโซเจสตริล พบการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือด 9 – 12 ราย ต่อผู้ใช้ 10,000 คนต่อปี และอาจเพิ่มขึ้นมากหากนำมาใช้อย่างไม่เหมาะสม หรือผู้ใช้มีความเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดร่วมด้วย

                จึงควรปรึกษาสูตินรีแพทย์ก่อนใช้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว เพื่อลดความเสี่ยงดังกล่าว รวมถึงการเกิดมะเร็งบางชนิดที่สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศ หรือการเสียชีวิตด้วยโรคหลอดเลือดสมอง/โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด

                หากไม่มีมาร์วีลอน สามารถใช้ ริต้า21 (Rita21) ซึ่งเป็นยาคุมแบบ 21 เม็ดสูตรเดียวกันแทนได้ค่ะ

                หรือเปลี่ยนไปใช้ยาคุมแบบ 28 เม็ดที่มีตัวยาเหมือนกัน อย่าง มาร์วีลอน28 (Marvelon28), ริต้า28 (Rita28) และ ฟีมิน30 (Femine30) ก็ได้เช่นกัน

                สำหรับยาคุมแผงแรก ควรเริ่มรับประทานมาร์วีลอนภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีการตั้งครรภ์อยู่ และจะถือว่ามีผลคุมกำเนิดทันที เพราะยาคุมจะยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นได้เลย

                หรือถ้ามั่นใจว่าไม่ได้ตั้งครรภ์ ก็สามารถเริ่มยาคุมแผงแรกได้โดยไม่ต้องรอให้ประจำเดือนมาก่อน แต่ถ้าไม่มีผลคุมกำเนิดจากวิธีอื่นอยู่ ก็ควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันร่วมด้วย ไปจนกว่าจะรับประทานมาร์วีลอนติดต่อกันครบ 7 วันก่อนนะคะ

                เพื่อลดความเสี่ยงที่จะลืมใช้ และลดอาการคลื่นไส้/อาเจียนที่อาจเกิดขึ้น แนะนำให้รับประทานมาร์วีลอนในเวลาก่อนนอนตอนกลางคืน

                และควรรับประทานยาคุมให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันการตั้งครรภ์

                ยาคุมมาร์วีลอนจะระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้ทั้ง 2 ด้านของแผง โดยระบุเป็นภาษาไทยด้านหนึ่ง (ดังภาพตัวอย่างข้างต้น) และระบุเป็นภาษาอังกฤษอีกด้านหนึ่ง ซึ่งผู้ใช้สามารถเลือกดูได้ตามความสะดวก

การใช้ยาคุมมาร์วีลอนเรียงตามตัวย่อของวันในสัปดาห์ ในแผงระบุเป็นภาษาไทยด้านหนึ่ง และภาษาอังกฤษอีกด้านหนึ่ง

                แม้ว่าทุก ๆ เม็ดในแผงจะมีตัวยาเหมือนกัน จึงไม่มีความแตกต่าง ไม่ว่าจะรับประทานเม็ดใดก่อนหรือหลัง จะใช้เรียงตามลำดับหรือย้อนศร

                แต่เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน ป้องกันการรับประทานซ้ำซ้อนหรือการใช้ไม่ต่อเนื่องทุกวัน ควรเลือกเม็ดยาที่ระบุตัวย่อตรงกับวันที่จะรับประทาน และใช้เรียงตามลูกศรไปจนหมดแผง

                เมื่อใช้มาร์วีลอนครบ 21 เม็ดแล้ว ก็ต้องเว้นว่าง 7 วันเพื่อเป็นช่วงปลอดฮอร์โมน ก่อนที่จะต่อยาคุมแผงใหม่

                ประจำเดือนของผู้ใช้จะมาในช่วงปลอดฮอร์โมนนี่เอง โดยมักจะมาประมาณวันที่ 3 หรือ 4 ของการเว้นว่าง หรืออาจคลาดเคลื่อนจากนั้นเล็กน้อย

                หากลืมรับประทานยาคุมมาร์วีลอน ให้รับประทานเม็ดที่ลืมทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด แล้วรอรับประทานยาคุมตามเวลาปกติอีก 1 เม็ด

                หรือถ้าถึงเวลารับประทานยาคุมประจำวันแล้ว ก็ให้รับประทานเม็ดที่ลืม 1 เม็ดพร้อมกับเม็ดยาที่ต้องใช้ประจำวัน รวมกันเป็น 2 เม็ด

                จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ดตามปกติ

                ไม่ว่าจะลืมแค่วันเดียว หรือลืมต่อเนื่องกันหลายวัน ในวันที่นึกได้ก็จะรับประทานเม็ดที่ลืมเพียง 1 เม็ด และเม็ดยาประจำวันอีก 1 เม็ด รวมกันแล้วไม่เกิน 2 เม็ด ส่วนวันต่อ ๆ ไปก็ให้รับประทานยาคุมวันละเม็ดเหมือนเดิมค่ะ

                อ้างอิงแนวทางขององค์การอนามัยโลก (Selected practice recommendations for contraceptive use – 3rd edition; 2016) ในกรณีที่ลืมรับประทานยาคุมที่มีปริมาณเอทธินิลเอสตราไดออล 0.030 – 0.035 มิลลิกรัม มีข้อแนะนำเมื่อลืมรับประทานมาร์วีลอนดังนี้

                หากเริ่มใช้ยาคุมแผงดังกล่าวถูกต้องและมีผลคุมกำเนิดขึ้นแล้ว ถ้าลืมไม่ถึง 72 ชั่วโมง (นับจากเวลาที่ควรต้องใช้ ไปหาเวลาที่ได้รับประทานจริง) ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องนะคะ สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติโดยไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีป้องกันอื่น ๆ เพิ่มเติม

                แต่ถ้าลืมรับประทานติดต่อกันตั้งแต่ 72 ชั่วโมงขึ้นไป ก็จะไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องแล้ว จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันร่วมด้วย จนกว่าจะได้รับประทานมาร์วีลอนติดต่อกันครบ 7 วันอีกครั้ง

                ถ้าลืมในช่วงแรก ๆ ของแผง โดยยังใช้ยาคุมแผงนั้นไม่ครบ 7 วัน และมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย หากยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินทันทีเพื่อเป็นวิธีป้องกันสำรอง

                หรือถ้าลืมในช่วงท้าย ๆ ของแผง โดยเหลือยาคุมในแผงให้ใช้ต่อไม่ถึง 7 วัน หรือมีประจำเดือนมาแล้ว เมื่อรับประทานยาคุมแผงเดิมหมด ก็ให้ต่อแผงใหม่โดยไม่ต้องเว้นว่าง 7 วันก่อน

                การลืมรับประทานยาคุมติดต่อกันหลายวัน โดยเฉพาะถ้าลืมในช่วงท้าย ๆ ของแผง อาจทำให้ประจำเดือนมาเร็วกว่าที่คาดไว้

                หรือถ้าประจำเดือนไม่ได้มาก่อนกำหนด การต่อยาคุมแผงใหม่โดยไม่เว้นว่าง 7 วันก่อน ก็อาจทำให้ประจำเดือนถูกเลื่อนออกไป โดยจะมาในช่วงที่ต้องเว้นว่าง 7 วันครั้งต่อไปนั่นเอง