รับประทานยาคุมหลังจากที่ประจำเดือนมาได้ไหม และต้องใช้กี่วันถึงจะมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ใส่ถุงยางอนามัยได้
…
การเริ่มยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน นอกจากจะช่วยคัดกรองว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ ก็ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดทันที เนื่องจากยาคุมสามารถยับยั้งไข่ตกได้ตั้งแต่เดือนแรกที่ใช้ (ซึ่งยาคุมบางยี่ห้ออาจแนะนำให้เริ่มรับประทานในวันที่ประจำเดือนมาวันแรก เพื่อให้มีประสิทธิภาพสูงสุดในการยับยั้งไข่ตก)
หรือจะใช้เมื่อไหร่ก็ได้หากมั่นใจว่าไม่ตั้งครรภ์ แต่ถ้าไม่เริ่มในวันที่ 1 – 5 ของการมีประจำเดือน ก็อาจไม่มีประสิทธิภาพมากพอที่จะยับยั้งไข่ตกในรอบเดือนแรกนะคะ จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ไปก่อน หรือต้องป้องกันด้วยการใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย จนกว่าจะรับประทานเม็ดฮอร์โมนในแผงนั้นติดต่อกันครบ 7 วัน (หรือ 9 วันหากใช้ “ไคลรา” และ 2 วันหากใช้ “เอ็กซ์ลูตอน”, “เดลิต้อน”, “ซีราเซท”)
…
ส่วนการต่อยาคุมแผงใหม่ ไม่ต้องสนใจว่าจะตรงกับวันใดของการมีประจำเดือนค่ะ แต่ให้ต่อยาคุมตามกำหนด เพื่อให้มั่นใจว่าจะมีผลคุมกำเนิดที่ต่อเนื่องทุกวัน เช่น ถ้าใช้ยาคุมแบบ 21 เม็ด เมื่อรับประทานหมดแผงแล้วก็ให้เว้นว่าง 7 วัน แล้วต่อแผงใหม่ในวันที่ 8 ของการเว้นว่าง แต่ถ้าใช้ยาคุมแบบ 28 เม็ด ก็ให้รับประทานไปจนครบทั้ง 28 เม็ด หมดแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
สำหรับยาคุม 21 เม็ด ซึ่งทุก ๆ เม็ดในแผงก็คือเม็ดฮอร์โมน ประจำเดือนจะมาในช่วงที่เว้นว่าง แต่ถ้าใช้ยาคุม 28 เม็ดแบบที่มีทั้งเม็ดฮอร์โมนและเม็ดหลอกอยู่ในแผง ประจำเดือนจะมาในช่วงที่เป็นเม็ดหลอก โดยประจำเดือนมักจะมาหลังใช้เม็ดฮอร์โมนหมดไปแล้วประมาณ 2 – 3 วันค่ะ
…
เอกสารอ้างอิง
- Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 3rd edition. World Health Organization, 2016.
- U.S. Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraceptive. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, 2019. (Amended November 2020)
- FSRH CEU Guidance: Progestogen-only Pills, August 2022. (Amended October 2022)