แอนนา (Anna)

                แอนนา (Anna) เป็นยาคุมรายเดือนแบบ 28 เม็ด ผลิตโดยบริษัทไทยนครพัฒนา จำกัด (Thai Nakorn Patana co.ltd) ราคาประมาณ 30 – 40 บาท

…

                ในแผงยาคุมแอนนาจะมีเม็ดยาเคลือบน้ำตาล (Sugar coated tablet) รวม 28 เม็ด แบ่งเป็นเม็ดยาฮอร์โมนสีเหลือง จำนวน 21 เม็ด และเม็ดยาหลอกสีขาว จำนวน 7 เม็ด

                เม็ดยาฮอร์โมนแต่ละเม็ดจะมีตัวยาเหมือนกัน นั่นคือ มีฮอร์โมนเอสโตรเจนชื่อว่าเอทธินิลเอสตราไดออล (Ethinylestradiol) 0.03 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสตินชื่อว่าว่าเลโวนอร์เจสเทรล (Levonorgestrel) 0.15 มิลลิกรัม

                ส่วนเม็ดยาหลอกไม่ได้มีตัวยาสำคัญใด ๆ

…

                แอนนาเป็นยาคุมฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) ผลข้างเคียงจากเอทธินิลเอสตราไดออล เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ บวมน้ำ หรือฝ้า อาจพบได้บ้าง แต่ก็น้อยกว่ายาคุมฮอร์โมนสูง

                ส่วนโปรเจสตินรุ่นที่ 2 อย่างเลโวนอร์เจสเทรล มีฤทธิ์แอนโดรเจนสูง จึงอาจพบปัญหาเรื่องสิว หน้ามัน หรือขนดกได้มากกว่ายาคุมฮอร์โมนต่ำสูตรอื่น ๆ

…

                แต่ความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือด ในกลุ่มผู้ใช้ยาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำ/ต่ำมาก ที่มีตัวยาเอทธินิลเอสตราไดออลรวมกับเลโวนอร์เจสเทรล พบเพียง 5 – 7 ราย ต่อผู้ใช้ 10,000 คนต่อปี

                ในขณะที่ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมสูตรอื่น ๆ จะพบการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดได้มากกว่า

                อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงอาจเพิ่มขึ้นได้หากนำมาใช้อย่างไม่เหมาะสม หรือผู้ใช้มีความเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดร่วมด้วย

                เพื่อลดความเสี่ยงดังกล่าว รวมถึงการเกิดมะเร็งบางชนิดที่สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศ หรือการเสียชีวิตด้วยโรคหลอดเลือดสมอง/โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวใด ๆ อยู่ ควรปรึกษาสูตินรีแพทย์ก่อนใช้ค่ะ

…

                มียาคุมหลายยี่ห้อ ที่มีตัวยาเหมือนกับแอนนา และสามารถนำมาใช้แทนได้

                โดยยาคุมที่มีรูปแบบ 28 เม็ด ได้แก่ อาร์เดน (R-den), ดิออร์รา28 (Diora28), โซฟี่28 (Sophie28), ไมโครเลนิน30 ท.ว. (Microlenyn30 ED) หรือ ไมโครไกนอน30 ทว. (Microgynon30 ED)

                และยาคุมที่มีรูปแบบ 21 เม็ด ได้แก่ ดิออร์รา21 (Diora21), เลอร์เมร่า (Lermera) หรือ นอร์เกสเต้ (Norgeste)

…

                การใช้ยาคุมแผงแรก ทั้งกรณีที่ไม่เคยมาก่อน หรือจะเคยรับประทานยาคุมรายเดือนแล้ว แต่หยุดใช้ไปนาน และต้องการกลับมาใช้ใหม่ เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีการตั้งครรภ์อยู่ ควรเริ่มรับประทานภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนนะคะ

                หากใช้ทันช่วงเวลาดังกล่าว ยาคุมจะเริ่มยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นเลย จึงถือว่ามีผลคุมกำเนิดทันทีที่เริ่มใช้

…

                หรือถ้ามั่นใจว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ จะเริ่มใช้ยาคุมแผงแรกโดยไม่รอให้ประจำเดือนมาก่อนก็ได้ค่ะ

                แต่ยาคุมอาจยับยั้งการตกไข่ในรอบเดือนนั้นไม่ทัน ซึ่งหากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันในช่วงที่มีไข่ตก ก็เสี่ยงมากที่จะตั้งครรภ์

                ดังนั้น ถ้าไม่มีผลป้องกันจากวิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ อยู่ ก็ควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกัน ไปจนกว่าจะรับประทานแอนนาติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ

…

                ผู้ใช้แอนนาอาจรู้สึกคลื่นไส้/อาเจียน หลังรับประทานยา โดยเฉพาะในช่วงแรกที่เริ่มใช้ เพื่อลดอาการดังกล่าว และลดความเสี่ยงที่จะลืมใช้ จึงแนะนำให้รับประทานแอนนาในเวลาก่อนนอนตอนกลางคืน

                และควรรับประทานต่อเนื่องให้ตรงเวลาสม่ำเสมอเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันการตั้งครรภ์

…

                การรับประทานยาเม็ดแรก ให้เริ่มจากเม็ดสีเหลืองซึ่งมีลูกศรขนาดใหญ่กำกับอยู่ จากนั้นก็รับประทานต่อวันละเม็ดเรียงตามลูกศร ไปเรื่อย ๆ จนหมดแผง

                ประจำเดือนจะมาในช่วงที่รับประทานเม็ดสีขาว โดยมักจะมาประมาณกลางแถวค่ะ

                เมื่อรับประทานแอนนาจนครบ 28 เม็ดแล้ว ก็ให้เริ่มแผงใหม่ในวันถัดมาได้เลย

…

                หากลืมรับประทานเม็ดสีขาว ซึ่งเป็นเม็ดยาหลอกของแอนนา ให้แกะเม็ดที่ลืมทิ้งไป แล้วใช้เม็ดที่เหลือตามปกติ สามารถต่อยาคุมแผงใหม่ได้ตามกำหนด โดยไม่มีผลกระทบต่อประสิทธิภาพในการคุมกำเนิด

…

                แต่ถ้าลืมรับประทานเม็ดสีเหลือง ซึ่งเป็นเม็ดยาฮอร์โมนของแอนนา ไม่ว่าจะลืมแค่วันเดียว หรือลืมติดต่อกันหลายวัน หากนึกได้ก่อนที่จะถึงเวลารับประทานยาคุมประจำวัน ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด และรอใช้ตามเวลาปกติอีก 1 เม็ด

                หรือถ้านึกได้เมื่อถึงเวลารับประทานยาคุมประจำวันแล้ว ก็ให้แกะมารับประทานพร้อมกัน 2 เม็ดไปเลย

                จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ดตามเดิม

…

                อ้างอิงแนวทางขององค์การอนามัยโลก (Selected practice recommendations for contraceptive use – 3^rd edition; 2016) ในกรณีที่ลืมรับประทานยาคุมที่มีปริมาณเอทธินิลเอสตราไดออล 0.030 – 0.035 มิลลิกรัม

                หากเริ่มใช้ยาคุมแอนนาแผงนี้ถูกต้องและมีผลคุมกำเนิดขึ้นแล้ว ถ้าลืมเม็ดยาฮอร์โมนติดต่อกันไม่ถึง 72 ชั่วโมง (นับจากเวลาที่ควรต้องใช้ ไปหาเวลาที่ได้รับประทานจริง) ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องนะคะ สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติ โดยไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ เพิ่มเติม

…

                แต่ในกรณีที่ลืมรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนติดต่อกันตั้งแต่ 72 ชั่วโมงขึ้นไป แนะนำให้…

1. งดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ป้องกันด้วยถุงยางอนามัย ไปจนกว่าจะรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนติดต่อกันครบ 7 วันก่อน
2. ถ้าลืมในช่วงสัปดาห์แรก และมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินทันทีที่ทำได้ ภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์
3. หากลืมในช่วงหลัง ๆ และเหลือเม็ดยาฮอร์โมนให้ใช้ต่อไม่ถึง 7 วัน หรือถ้ามีประจำเดือนมาแล้ว เมื่อใช้เม็ดยาฮอร์โมนหมดก็ให้ต่อแผงใหม่ได้เลย โดยไม่ต้องรับประทานเม็ดยาหลอกในแผงเดิม

                การลืมรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนติดต่อกันหลายวัน โดยเฉพาะในช่วงท้าย ๆ ของแผง อาจทำให้ในรอบนี้มีประจำเดือนมาเร็วกว่าวันที่คาดไว้เดิม

                หรือการที่ต่อยาคุมแผงใหม่โดยข้ามเม็ดยาหลอก ก็อาจทำให้ประจำเดือนถูกเลื่อนออกไป โดยจะมาในช่วงที่ใช้เม็ดยาหลอกของแผงใหม่ค่ะ